ధ్యానము

నాస్తి ధ్యాన సమం తీర్థమ్
నాస్తి ధ్యాన సమం దానమ్
నాస్తి ధ్యాన సమం యజ్ఞమ్
నాస్తి ధ్యాన సమం తపమ్
తస్మాత్ ధ్యానం సమాచరేత్

ధ్యానానికి సమమైన తీర్థం లేదు.
ధ్యానానికి సమమైన దానం లేదు.
ధ్యానానికి సమమైన యజ్ఞం లేదు.
ధ్యానానికి సమమైన తపస్సు లేదు.
అందువల్ల రోజూ ధ్యానం చేయాలి.

ధ్యానమంటే ఏమిటి? శ్వాస మీద ధ్యాసే ధ్యానం. సూర్యోదయానికి ముందే లేచి, నిత్య కర్మలు ఆచరించి, ఉచితాసనం మీద పద్మాసనం వేసుకుని, శరీరానికి చక్కగా పరిశుభ్రమైన గాలి తగిలేలా - అవసరం అయితే అగరువత్తి వెలిగించుకుని - రెండు చేతులనూ ధ్యానముద్రలో మోకాళ్లపై వుంచి కూర్చోవాలి. కనులు మూసుకుని, దృష్టిని భ్రూ మధ్యమున నిలిపి దీర్ఘశ్వాసను తీసుకోవాలి. శ్వాసను కొద్దిసేపు లోపలే ఆపి వుంచి, వీలైనంత నెమ్మదిగా శ్వాసను బయటకు విడిచి పెట్టాలి. ఇది చేస్తున్నంత సేపూ మనస్సును శ్వాస ప్రక్రియ మీద కేంద్రీకరించాలి. ఈ విధంగా ఏడు సార్లు (అంటే సుమారు పది నిమిషముల సమయం) చేసిన పిమ్మట ఐదారు నిమిషములు శాంతంగా కూర్చోవాలి.

దీని వలన మనస్సు శాంతించి, ఏకాగ్రత మరియు జ్ఞాపకశక్తి పెరుగుతాయి. బుద్ధి తీక్షణమౌతుంది. శరీరం చైతన్యవంతమవుతుంది.